Policjanci w służbie historii Henryk Domagała - Konkurs Policjanci w służbie historii - edycja I -

Jest to miejsce gdzie w latach od 1925 do 1939 r. służył st. przod. Stanisław Wacław Dudek. Urodzony 9 września 1892r. w Poznaniu. Jako funkcjonariusz Policji Państwowej, na prośbę władz Pakości otrzymał od przełożonych w 1925r., zadanie zorganizowania posterunku PP w przekazanym przez miasto budynku. Z relacji syna Eugeniusza Dudka wynika, że dla ojca było to dzieło życia, któremu się poświęcił. Spędzał w miejscu swojej służby większość życia a do domu udawał się w zasadzie na posiłki i spoczynek. Odstępstwem były jedynie wizyty gości. Wówczas przebywał w domu i był bardzo towarzyski, imponował im gawędami, dobrym humorem. Kolejne odstępstwo od zadań służbowych to urlopy, które spędzał oddając się pracy w przydomowym ogródku. Pełniąc służbę w opisywanym miejscu musiał wykonywać ją należycie. Świadczą o tym liczne pochwały i odznaczenia które otrzymał. To tu potwierdził, że zdolny jest również do rzetelnej oceny sytuacji. Syn Eugeniusz wspomina jak ojciec sprzeciwił się użyciu siły wobec protestujących bezrobotnych. Sugerował aby dać im pracę a nie rozpędzać i stosować sankcje. Stanowczość okazywał również poza służbą jako mąż i ojciec. z tego budynku, z tego miejsca pamięci, po wykonaniu zadań służbowych w pierwszych dniach II wojny, na polecenie przełożonych udał się z całą załogą do miejsca koncentracji koło Mogilna, a dalej jak się później okazało w ostatnią drogę. Aresztowany przez NKWD w okolicach Równego w 1939r., zakończył ją w zbiorowej mogile, w lesie w Miednoje w 1940r. Od 21 lipca 2001r. na ścianie frontowej opisywanego budynku umocowana jest tablica pamiątkowa poświęcona Komendantowi Policji w Pakości z lat 1925-1939Należy dodać, że w przebiegu służby st. przod. Stanisław Dudek był również komendantem posterunku w Inowrocławiu oraz w Strzelnie. W okresie początków niepodległości jako żołnierz Żandarmerii Krajowej pełnił służbę w powiecie obornickim.Miejsce pamięci czyli sam budynek nadal pełni funkcję użytkową dla współczesnej policji-komisariat. Znaczącą zmianą w konstrukcji budynku są drzwi wejściowe. Kiedyś były one w scianie po lewej stronie od dzisiejszego frontu. Budynek czynny jest w godz. 7.30-15.30, możliwość zwiedzenia po wcześniejszym uzgodnieniu z kierownictwem Policji.

Konspekt zajęć/lekcji ,, Żywa lekcja historii ''1) Prowadzący: Agata Piotrowska, Marcin Duch, Kacper Woźnica2) Przedmiot: Edukacja Policyjna3) Temat: Ocalić od zapomnienia - Stanisław Dudek4) Zagadnienia: Przybliżenie sylwetki postaci, opowiedzenie o losach, omówieniemiejsc pracy, śmierci st. przod. Stanisława Dudka.5) Czynności ucznia:- Zna postać st. przod. Stanisława Dudka- Zna wydarzenia z życia postaci- Podaje podstawowe wiadomości dotyczące wydarzeń zbrodni Katyńskiej- Zna los omawianej postaci- Wymienia ważne miejsca związane z postacią st. przod. Stanisława Dudka6) Zagadnienia wychowawcze: - Kształtowanie pamięci narodowej- Ukazanie postaci historycznej, i przybliżenie jej losów podczas wojny7) Metody pracy: Praca z prezentacją multimedialną, filmem, rozwiązywanie zadań,elementy wykładu, tworzenie notatki, dyskusja8) Forma pracy: Indywidualna i zbiorowa9)Zagadnienia podstawowe: - znajomość postaci, faktów z jej życia- wskazanie ważnych miejsc związanych z bohaterem lekcji- świadomość wydarzeń zbrodni Katyńskiej10) Stosowane środki dydaktyczne: - film- prezentacja multimedialna- dyskusja- krzyżówka11) Przebieg zajęć: - Wprowadzenie klasy, czynności organizacyjne ( sprawdzanie obecność, itd.)- Podanie tematu zajęć, naświetlenie celu lekcji, kilka słów wstępu- Wprowadzenie nowego materiału przy pomocy prezentacji- Wprowadzenie do filmu, przedstawienie go- sprawdzenie informacji zdobytych i podsumowanie w formie krzyżówki- zakończenie zajęć podsumowując kilkoma słowami.W lekcji uczestniczyło 27 uczniów.

Syn Andrzeja Dudka i Weroniki z d. Seidel urodził się 9 września 1892 r. w Poznaniu. Wówczas zabór pruski. Rodzice nadali mu imię Stanisław. Kiedy miał sześć lat umiera mu ojciec a kiedy dwanaście matka. Opiekę nad nim podejmują obcy ludzie. W 1906 roku kończy ośmioletnią Szkołę Ludową w Łagiewnikach. Zna języki polski i niemiecki. Od 10 października 1914r. zostaje wcielony do armii pruskiej. Od 1 lutego 1915 r. do 12 listopada 1918r. jest żołnierzem Żandarmerii Polowej. Jeszcze w czasie służby wojskowej, bo 8 października 1918 r. wziął ślub z Heleną Szymańską w poznańskim kościele Matki Boskiej Bolesnej /na poznańskim Łazarzu/. Kiedy w 1918r. odżywają ruchy niepodległościowe, ucieka z wojska i wraca do Poznania. Podejmuje pracę na kolei w zakładach naprawczych taboru kolejowego. Jako ochotnik od 28 grudnia 1918r. wstąpił do Straży Ludowej w Poznaniu. Od 21.01.1919r. Stanisław wstępuje do Żandarmerii Krajowej i dostaje przydział jako starszy wachmistrz powiatowy. Wachmistrz Stanisław Dudek zostaje wysłany na czele dwudziestu żandarmów do powiatu Obornickiego, gdzie rozbraja niemieckie posterunki i obsadza je polskimi żandarmami. Tam też pozostaje i pełni służbę jako komendant powiatowy do 1920r. W dniu 16.08 1919r. ukończył 2-miesięczny kurs dokształcający aby mógł kontynuować pracę w Żandarmerii Krajowej. Dnia 5.03.1921r ukończył 4-miesięczny kurs w szkole Policji Państwowej w Warszawie dla przodowników . W między czasie zostaje ojcem . W październiku 1919r. urodziła mu się córka Halina a w listopadzie 1920r. syn Marian. Gdy 01.07.1921r. Żandarmeria Krajowa zreorganizowana została w Policję Państwową wtedy wachmistrz żandarmerii Stanisław Dudek został starszym przodownikiem Policji Państwowej. Starszy przodownik Stanisław Dudek został służbowo przeniesiony do Inowrocławia i służył tam jako Komendant Posterunku Policji do 1923r. W sierpniu 1922r. urodził sie kolejny syn Leszek. Następnym miastem do którego został przeniesiony Stanisław Dudek to Strzelno, pełnił tam kolejną funkcję kierowniczą komendanta posterunku. W sierpniu 1924r. na świat przychodzi córka Irena. W Strzelnie pracuje do sierpnia 1925r , kiedy zostaje przeniesiony do Pakości w której na prośbę władz ma zorganizować posterunek Policji. Było to kolejne uhonorowanie dużego zaangażowania w służbę. Rodzina powiększa się o syna Jarosława /luty 1926/, i syna Eugeniusza /listopad 1927/. W sierpniu 1934r. ukończył dwu i pół miesięczny kurs dla komendantów posterunków w szkole dla oficerów Policji w Warszawie. W Pakości obsada posterunku wynosi 5 lub 6 policjantów, w tym komendant. Codzienne życie jak wynika z relacji syna Eugeniusza to głównie służba. Do domu zachodził na posiłki i spoczynek. Odstępstwem były wizyty w domu gości. Wówczas pan Stanisław spełniał się jako dusza towarzystwa. W okresie urlopów pochłaniała go całkowicie praca w przydomowym ogródku. Syn Eugeniusz wspomina że stanowczość i porządek w służbie przekładały się też na życie rodzinne. W Pakości pracował i żył do początku ll wojny światowej. W pierwszych dniach września 1939r. prowadził działania zabezpieczające porządek publiczny m.in. rozbrajanie miejscowej ludności narodowości niemieckiej. W czasie tych działań został ranny przy rozładowywaniu zabezpieczonej sztuki broni. Dalej na polecenie władz opuszcza Pakość i udaje się wraz podległymi funkcjonariuszami w rejon koncentracji do Mogilna. Dalej oddziały i rodziny poruszały sie kierunku Ślesina. Tam po raz ostatni st. przod. Stanisław Dudek widział sie z rodziną. Los poprowadził przodownika w okolice Równego gdzie wkraczające oddziały radzieckie wzięły go wraz grupą innych policjantów do niewoli. Wiemy, ze w grudniu 1939r. przebywał w obozie w Ostaszkowie skąd w styczniu 1940r. przyszła pierwsza kartka. Rodzina odpisała ale w międzyczasie bo w lutym 1940 przyszła druga kartka z obozu. Obie oczywiście ocenzurowane. Później kontaktu już nie było. Z posiadanych obecnie dokumentów wynika, ze st. przod. Stanisław Dudek figuruje na wykazie nazwisk nr 044/1 sporządzonym przez NKWD w Moskwie z dnia 22.04.1940r str.253 poz.49. Ten wykaz to wyrok śmierci ponieważ wszyscy zostali zamordowanie w Twerze Starszy przodownik Stanisław Dudek był sumiennym funkcjonariuszem, ponadprzeciętnie zaangażowanym w służbę. Otrzymał wiele wyróżnień i odznaczeń. Jego historia to życie codzienne policjanta, który swoją służbę traktował jako coś nadzwyczajnego. Służbie poświęcał większość swojego życia. Poświęcał je po to aby wywiązać się ze złożonej przysięgi. Właśnie taką codzienną służbą ale pełnioną rzetelnie, sumiennie st. przod. Stanisław Dudek zasługuje na szacunek i okazanie pamięci. Można zadać pytanie: jakie to wyróżnianie się z pośród innych, bo przecież bez bohaterskich czynów. Czy przodownik Dudek to ktoś szczególny. To właśnie takie postawy pozwalają innym być wielkimi bohaterami a zwykłym obywatelom pozwala czuć się bezpiecznie. To tacy ludzie budowali niepodległość walcząc w Powstaniu Wielkopolskim, tworzyli organy administracji państwa polskiego a później czuwali aby to państwo funkcjonowało. Za swoją postawę niestety musieli zginąć.Taka postawa st. przodownika Stanisława Dudka doczekała się uhonorowania w postaci poświęconej jemu tablicy pamiątkowej Na ścianie budynku w którym pracował

Z życiorysu spisanego przez syna EugeniuszaPolicyjne Święto , Gazeta Pomorska, Dominik FijałkowskiAPP,KWPPP,sygn.19 Rozkazy Komendanta Wojewódzkiego nr 484-521, k73Zamordowany w Twerze, Gazeta Pomorska, Dariusz RatajczakTeczka historyczna, Komisariat Policji w Pakości, kom. Przemysław TulibackiStanisław Dudek (1892-1940) - ochotnik poznańskiej Straży Ludowej, Małgorzata DziubkowskaZapis audiowizualny własny