Ewa Wróbel
41-303
Dąbrowa Górnicza
Śląskie
Dane zespołu
Pierwszy uczeń
Drugi uczeń
Trzeci uczeń
Sylwetka policjanta
We wrześniu 1939 roku Józef objął posadę Komendanta Posterunku RP w Bereźniakach. W skutek działalności MSW w czasie kampanii wrześniowej korpus policyjny nie został włączony w system obronny. W zamian za to zarządzono powszechną ewakuację w okolice Chełma, Kowla i Tarnopola. Większość policjantów przekroczyła granicę w Rumunii i została internowana, ale najtragiczniejszy los spotkał jednak tych, których nie ewakuowano, a którzy pozostali na Kresach. Pomimo trudnej wojennej rzeczywistości Józef wzorowo wypełniał swoje obowiązki. Po agresji ZSRR na Polskę bolszewicy w środku nocy wyrwali ze snu całą rodzinę Pniaków - rozdzielili ich. Józef trafił do niewoli sowieckiej, a Stanisławę Łatę wraz z dziećmi wywieźli w głąb Rosji – na Syberię. Józef nie wiedział co dzieje się z jego rodziną, ani gdzie są. Nie tracił jednak nadziei, że wrócą do domu cali i zdrowi.
W 1940 roku Józef został przetransportowany koleją do siedziby NKWD w Kalininie (obecnie Twer), gdzie w piwnicach budynku, po uprzednim sprawdzeniu tożsamości, wykonywano egzekucję poprzez strzał w tył głowy (pistoletem Walther). Mordowanie zaczynało się wieczorem i trwało do świtu. Następnie okręcano głowy płaszczami. Zwłoki wynoszono do ciężarówek, którymi wywożono je do lasu nieopodal wsi Miednoje (ok. 30 km od Tweru), gdzie były zakopywane we wcześniej przygotowanych dołach. Dziś już wiemy, że w taki sposób zginął Józef Pniak. Miał 36 lat.
2. Książka: Andrzej Leszek Szcześniak "Katyń - lista ofiar i zaginionych" Warszawa 1989
3. Krótka historia Policji Państwowej - Policjanci w służbie historii (ipn.gov.pl)
4. Pniak Józef - Lista katyńska - Katyń 1940 (ipn.gov.pl)
Miejsce pamięci
Obelisk poświęcony Ofiarom Zbrodni Katyńskiej 30 marca 2010 roku w Dąbrowie Górniczej przy ulicy Piłsudskiego 5, na skwerze pomiędzy Komendą Miejską Policji a CKZiU, odbyła się uroczystość zasadzenia Dębów Pamięci, poświęconych 14 policjantom, pełniącym służbę w naszym mieście i pomordowanych w 1940 roku na Nieludzkiej Ziemi. Po 70 latach od tego strasznego zdarzenia, będącego traumą nie tylko dla rodzin ponad 21 tysięcy oficerów Wojska Polskiego, Straży Granicznej oraz Policjantów, ale dla całego narodu polskiego, wreszcie przyszedł czas, by uczcić pamięć, tych którzy nie wrócili z sowieckiej niewoli. Oprócz symbolicznego zasadzenia dębów odsłonięto obelisk upamiętniający 14 pomordowanych naszych przodków - policjantów z Dąbrowy Górniczej. Na tablicy zamontowanej na obelisku wypisano nazwiska 14 policjantów, których śmierć w ramach mordu katyńskiego na ten moment została udokumentowana. Odsłonięcia tablicy pamiątkowej dokonali: Wanda Koba, córka zastrzelonego przez NKWD Ignacego Maciejewskiego, Wacław Kalaga, syn zastrzelonego komendanta posterunku w Strzemieszycach Stanisława Kalagi, Komendant dąbrowskiej Policji Andrzej Poprawa oraz Prezydent Miasta Zbigniew Podraza 11 lipiec 2012 zasadzono kolejnych osiem Dębów Pamięci i dopisano osiem nazwisk zamordowanych policjantów w tym naszego bohatera Józefa Pniaka.
WięcejTablica wykonana w 2017 roku przez uczniów naszej szkoły upamiętniająca pomordowanych w bestialski sposób w Katyniu. Znajduje się tu ręcznie wypisanych 15 tys. imion i nazwisk obywateli państwa polskiego, na których wiosną 1940 roku funkcjonariusze policji politycznej Sowietów dokonali mordu w lasie katyńskim. Zbrodnia ta wymierzona była w polskich patriotów: oficerów Wojska Polskiego, policjantów, naukowców, lekarzy, inżynierów, a także artystów. Miała na celu fizyczną eksterminację ludzi, dla których walka o wolną Polskę była najważniejszą wartością, a o którą nigdy nie przestaliby walczyć. Fotografia znajdująca się na tablicy przedstawia pradziadka uczennicy naszego liceum, Marii Maroszek, który został zamordowany strzałem w tył głowy przez sowieckich zbrodniarzy.
WięcejŻywa lekcja historii
1. 25.05.2023r. przeprowadziłyśmy sondę uliczną wśród uczniów CKZiU w Dąbrowie Górniczej. W ankiecie wzięło udział 20 osób w wieku od 16 do 19 lat. Pytania dotyczyły miejsca pamięci ofiar zbrodni katyńskiej, który znajduję się w okolicy ich szkoły. Naszym celem było zdobycie informacji czy młode osoby mają podstawową wiedzę dotycząca Zbrodni Katyńskiej i miejsc z nią związanych. Na koniec każdej osobie wręczyłyśmy zrobioną przez nas ulotkę z krótką biografią Józefa Pniaka i miejscami upamiętniającymi go oraz przybliżyłyśmy im jego historię (wyniki sondy plik nr 1).
2. 01.06.2023r. przeprowadziliśmy lekcję w Szkole Podstawowej nr 16 z Oddziałami Przedszkolnymi im. Związku Orła Białego w Dąbrowie Górniczej, w której wzięło udział 20 uczniów z 8 klasy. Celami lekcji było poznanie genezy zbrodni katyńskiej oraz przedstawienie historii naszego bohatera - Józefa Pniaka. Do przeprowadzenia 30 minutowego wykładu użyłyśmy przygotowanej wcześniej prezentacji, w której uwzględniając wiek odbiorców przedstawiłyśmy okoliczności rozpoczęcia II wojny światowej. Szczególny nacisk położyłyśmy na przybliżenie zbrodni katyńskiej, a najwięcej uwagi poświęciłyśmy naszemu bohaterowi Józefowi Pniakowi. Następnie zaprezentowałyśmy uczniom piosenkę Lecha Makowieckiego „Katyń 1940- Ostatni list”, której uzupełnieniem były kadry z filmu „Katyń” Andrzeja Wajdy. Na sam koniec lekcji uczniowie wzięli udział w quizie zrobionym na kahoocie, a dla 3 najlepszych par przewidziane były 5 z historii. Całość trwała 45 minut (scenariusz lekcji plik nr 2).
https://youtu.be/Cw49pw0BTf0
http://3lo-dabrowa.pl/index.php/aktualnosci/